0

Leer jou kinders oor Kunsmatige Intelligensie

AI in Engels. Artificial Intelligence neem die wêreld oor. Ek weet nie eers in watse areas en fassette van die samelewing dit op ‘n daaglikse basis gebruik word nie. Vandag, wil ek net gesesls oor ai (of KI) op sosiale media.

Die laaste paar maande, het ek meer bewus geraak van foto’s en video’s wat gedeel word as die ware Jakob en net pleinweg, onwaar is! Sommige foto’s soos die een, is dit maklik om te sien dat dit nie eg kan wees nie.

Duidelik ge’Photoshop’

Maar gewoonlik, is dit baie moeilik om te sien of iets geskep is deur KI. Dan moet mens uitkyk vir die ‘handtekening’ of erkenning van die kunstenaar wat soms iewers in ‘n hoek hul naam gee soos @kari_bosch_ai_art

Dis ‘n nuwe veld van kuns! Maar my dogter, Ilani sê, dit neem nie noodwendig ‘skill’ of talent om sulke kuns te skep nie. Met ai apps (toeps) en gratis webwerwe soos chat.gpt, kan enige kind mooi prentjies plaas op sosiale media en voorgee dat hulle dit geneem het of gedoen het. Byvoorbeeld:

Nivea of ek of iemand wat die foto in die hande kry, kan sê dat sy die prent geteken het. Maar sy het nie. Sussie Ilani (13) het die foto vanaf Google gevind en geplaas in die raam met ‘n ai toep.
Hierdie is die oorspronklike ware prent! Nivea het self hierdie geteken vanaf die YouTube video Kids Art Hub wat haar begelei het en stap vir stap wys hoe.

Maar hoe sal julle weet wat is waar? Julle moet my woord daarvoor vat. En dit beteken dat julle webwerwe leer ken en net goed glo vanaf betroubare tuistes.

Vir al nuus. Toe ek op sosiale media sien dat daar ‘n vulkaan ontplof het in Ysland, toe ‘Fact Check’ ek dit. Kom ons vertaal dit na Feitesnuffel. Dis my opgemaakte woord, versprei dit maar. CNN is gewoonlik betroubaar. Of Sky News of Aljazeerha. As húlle sê daar is nuwe vulkaan uitbarstings in Ysland, dan glo ek dit.

Selfs om iemand se eie woorde te glo raak moeilik. Vanoggend het Facebook rapporteer dat Kate Middelton kanker veg! Dadelik soek ek of dit waar is. Sy het op X (voormalig bekend as Twitter) die video van haarself vrygestel. Waar sy erken dat sy chemo behandeling ondergaan vir kanker.

Maar ek het video’s al gesien waar woorde in iemand se mond geplaas word met kunsmatige intelligensie. As daardie persoon, byvoorbeeld President Doland Trump, genoeg woorde gesê het, (en presidente gee baie praatjies op kamera), kan iemand daardie woorde neem en manipuleer en in verkeerde volgorde plaas. Hulle kan die video van sy mond wat beweeg saam smelt met die opgemaakte praatjie. Hulle kan hom enige iets laat sê en baie mense sal dit glo. Wees asb waaksaam en moenie als glo wat ander mense (wie jy vertrou soos gebedsgroepe of kerkgroepe) aanstuur nie. Hulle kan verkeerdelik video’s en opnames aanstuur wat hulle opreg glo is korrek! JY sal eers moet Feitesnuffel en seker maak of dit wel waar is voordat jy dit aanstuur.

Mens kan leer om die ware foto’s van die onwaar herken. Die kaf van die koring skei.

Waar
Onwaar

Die webwerf https://blog.rhinoafrica.com/2023/09/07/how-to-spot-an-ai-generated-photo-of-an-animal/ leer vir ons om wild fotografie te onderskei. Dit kom neer op om regte wild prentjies en diere te ken! Ons as tuisskool ouers moet ons kinders reg leer sodat hulle weet hoe lyk wilde diere en nie mislei kan word nie.

Vergelyking teen die ware akkedis (links) en die ai een regs. Akkedisse se oë is nie so groot nie. Hulle het so paar oogklappe en hulle bekke is nie so plat nie. Onthou vir die toekoms, DALL-E is ‘n KI kunstenaar.

Ek waa self uitgevang met kunsmatige intelligensie video die jaar! Ek roep my kinders en wys vir hulle hoe ‘n meisie wys hoe koud is dit in Kanada. Sy maak ‘n ys spiraal met kookwater! Ek was heeltemal ingeneem! Maar my kinders was nie. Nee mamma dis nie moontlik nie. En hulle was toe reg! Gelukkig, plaas die vrou wat die ys spiraal gemaak het, ‘n video waar sy wys hoe sy dit reggekry het. Dit was baie moeite en taamlik ingewikkeld! Hulle het ongelooflike kennis van tegnologie en hoe om iets te redigeer sodat dit eg lyk!

Hier is die skakel vir die eerste video toe ek dink dis waar: https://www.tiktok.com/@whistle/video/7323211830908964142?lang=en Ek sien nou dat haar laggie aan die einde vir my ‘n leidraad moes gee! Kyk nou hoe verduidelik sy hoe sy die video gemaak het: https://www.tiktok.com/@gloss/video/7325772252866153771?lang=en Hoor dat die program ‘After Effect’ gebruik was. Dis net een van duisende nuwe KI programme wat vir flieks en video’s gebruik word.

Maar mens hoef nie eers so baie moeite te doen nie. Ek vra my Ilani om ‘n kort video op ‘n toep te maak wat nie waar is nie, om te bewys hoe maklik KI genereer kan word. Hier is die ONWAAR video van hoe dit is om langs ‘n vulkaan te bly. Gemaak deur middel van ai.invideo toep wat sy vinnig afgelaai het. Dit het haar letterlik vyf minute geneem! Sy tik in wat sy soek, en die video word vir haar gemaak.

https://ai.invideo.io/watch/bAhB-bgYYP_

Dankie tog vir webwerwe wat ook gestig was om die Fake goed op te tel en ons daarvan te waarsku. Gaan asseblief op enige van die volgende webwerwe as jy iets wil Feitesnuffel.

Snopes.com

FactCheck.org

Moenie geflous word nie. En kom ons leer ons kinders om te onderskei tussen waar en onwaar. Hoe doen ons dit? Deur om hulle die Fake goed te wys. Deur om dit te bespreek as julle iets saam kyk op televisie. Deur om elke nuusberig en hoofopskrif wat julle verbgry te bespreek en bepeins. Is dit sensasie? Is dit ‘kliekbait’? Wil hulle hê jy moet iets koop of glo?

Help hulle om die waarheid te ken. En wees bereid dat hulle goed bevraagteken. Dis nodig vandag.